Het gevoel hebben dat je niet in een hokje past, dat je er nèt niet helemaal bij hoort, dat je dingen verzint die toch waar blijken te zijn, dat de last van de wereld op je schouders drukt. Het gevoel hebben dat je raar bent. Elke hooggevoelige kent het. In dit blog probeer ik je te laten zien dat je weliswaar anders bent, maar dat dit geen handicap hoeft te zijn. De verschillende bijdragen zijn geschreven vanuit mijn ervaring als hoogsensitieve coach gespecialiseerd in hooggevoelige mensen.
Zoeken in deze blog
zondag 11 mei 2014
HSP: vijf tips voor een evenwichtig leven
Hier, op
Mallorca, het prachtige eiland waar ik woon, staan we aan het begin van het
nieuwe toeristenseizoen; in Spanje heerst grote werkeloosheid, maar gedurende
de zomermaanden vinden velen toch een baan. Werken in de toeristenindustrie is
zwaar. Ik ken meerdere mensen die zeven dagen per week werken en dan ook nog
eens zo’n tien uur per dag – soms zelfs nog wel meer. Een dergelijk ritme staat
mijlen ver af van wat ik een gezond en evenwichtig levensritme noem, een gezond
en evenwichtig levensritme dat voor eigenlijk bijna alle HSP’ers enorm
belangrijk is.
Je zou
kunnen zeggen dat het leven, de invulling van de tijd die ons in het leven is
gegeven, berust op drie belangrijke pijlers: het werk, vrije tijd en
slapen. Een etmaal heeft 24 uren, en het
ideale evenwicht zou, grofweg, 8 uur werken, 8 uur vrije tijd en 8 uur slapen
moeten zijn. Ja, ik zie jullie al glimlachen, want het is duidelijk –en helemaal
hier in Spanje- dat de werkelijkheid er meestal behoorlijk anders uitziet. Hoewel we in Europa officieel gemiddeld acht
uur per dag werken, zijn we meestal veel tijd kwijt aan reistijd en nemen we
niet zelden ook nog werk mee naar huis. In Spanje komt daar dan ook nog eens de
middagpauze bij, zodat je dan misschien wel om 10 uur begint, maar tussen de
middag 3 uur vrij hebt die je vaak ergens hangend doorbrengt omdat het niet
genoeg tijd is om thuis iets te eten, waarna je dan om 5 uur weer mag beginnen
en om ’s avonds na negenen eindelijk weer naar huis kunt. Wat dit oplevert is
stress. En niet zo’n beetje ook. Klagen of om kortere werktijd vragen is
doorgaans geen oplossing: de banen liggen niet voor het oprapen en dus hou je
je mond. Ben je eigen baas, dan heb je vaak enorme lasten en zul je doorgaans
extra lang werken om de concurrentie een stapje voor te blijven. Ook dit zorgt
natuurlijk voor veel stress. Ben je HSP’er en ziet je leven er zo uit, dan
betekent dit dat je daarmee dátgene, dát stuk van je tijd opoffert dat je juist
koste wat kost zou moeten beschermen...
Uit de
sportwereld weten we dat te lang en te veel trainen niet tot betere resultaten
leidt. Een atleet die niets anders doet dan trainen wordt niet beter maar brengt
schade toe aan zijn lijf. Er zijn nogal wat mensen die zo veel, zo lang en zo
intensief werken dat hun gezondheid eronder leidt en ze last krijgen van,
bijvoorbeeld, spanningspijnen, paniekaanvallen, depressies of hoge bloeddruk.
En als dit in principe iedereen kan overkomen, dan begrijp je misschien wel dat
je als HSP’er als eerste de rekening gepresenteerd krijgt.
Wanneer
we het vitale evenwicht van drie maal acht uur per hoofdactiviteit voor langere tijd
doorbreken, heeft dit uitputting van lichaam en geest tot gevolg. In plaats van
te beschikken over een gezonde dosis creativiteit en voldoende energie om
nieuwe ideeën te verwezenlijken, moeten we constateren dat we steeds minder
kracht hebben en zenuwachtiger worden; het kost ons steeds meer moeite om
positieve oplossingen te bedenken om de uitdagingen van het dagelijks bestaan
het hoofd te kunnen bieden.
Wat kunnen we doen?
Ik zou je graag vijf tips willen geven. Beschik je
echter al over een goed en werkbaar systeem om je vitale evenwicht te bewaken,
hou dat dan vooral zo. Iedereen is anders, en ook voor wat onze ‘systemen’
betreft zullen we elk ons eigen, persoonlijke evenwicht moeten vinden. In die
zin zijn de volgende vijf adviezen alleen maar een idee.
Kijk eens naar het aantal uren dat je
aan je werk besteedt. Hoe veel uren daarvan is effectieve werktijd, en welk
deel is alleen maar ‘tijd die je doorbrengt op je werk.’ Word je bewust van de
manier waarop je je tijd besteedt en waaraan, en je zult verbaast staan over
hoe veel tijd je eigenlijk verliest. Valkuilen of tijdsrovers zijn veel emails
sturen of mails beantwoorden die niet echt om een reactie vragen, de vele tijd
die je spendeert aan je mobiel of aan je tablet en daarmee aan spelletjes,
chats, facebook, twitter, enzovoort. Maak voor de aardigheid eens aantekeningen
van dit soort tijdsbesteding. De op zich genomen extra tijd die je aan
dergelijke, strikt genomen onnodige bezigheden kwijt bent, is tijd die je veel
beter zou kunnen besteden aan je werk, aan je gezin, aan je hobby of welke vorm
van ontspanning dan ook, of aan het slapen. Let wel, voldoende slaap is onontbeerlijk voor
een HSP’er.
Stel prioriteiten. Maak een lijstje met
bovenaan de belangrijkste dingen die gebeuren moeten, en eindig met het minst
belangrijke. Misschien is het een idee om de onderste dingen gewoon maar te
schrappen. Zijn er dingen die je kunt delegeren? Zo lang je jezelf blijft
voorhouden dat alles verschrikkelijk belangrijk en dringend is en dat jij de
enige bent die de zaken tot een goed einde kan brengen, zul je voortdurend
bezig zijn met het blussen van vuurtjes in plaats van echt iets concreets tot
stand te brengen. Concentreer je op datgene wat echt dringend nodig is, en heb
je die klus eenmaal afgerond, dan begin je aan nummer twee van je lijstje met
belangrijke taken, enzovoort. Hou in dit verband rekening met twee bekende
saboteurs van HSP’ers: de controlefreak en de perfectionist. Misschien is het een idee om je eens af te
vragen (of vraag het aan iemand die je vertrouwt) in hoeverre je de neiging
hebt om alles in de hand te willen houden en of je zo iemand bent die
voortdurend de (niet bestaande) volmaaktheid najaagt.
Trek je plan. Velen hebben geen
duidelijk plan, en als ze dat al hebben, dan ligt het vaak ergens in een la te verstoffen.
Ligt je plan in een la of onder een stapel boeken, dan is de kans groot dat je
er niet vaak naar zult kijken om na te gaan in hoeverre je inmiddels bent
gevorderd. Een plan stelt je in staat je vorderingen te meten zodat je kunt
zien wat je nog moet doen om je doel te bereiken. Zonder plan en zonder jezelf
een doel in het vooruitzicht te stellen, is de kans groot dat je door de bomen
het bos niet meer ziet en uitgeput en overprikkeld raakt.
Als je kunt, ga dan minder uren werken.
Vraag je eens af hoe het zou zijn als je gedwongen werd om minder te gaan werken
en om de jouw beschikbare tijd efficiënter te besteden. Heel wat mensen zien
zich vroeger of later voor die realiteit geplaatst doordat ze, als gevolg van
een te lang aanhoudende situatie van stress, te maken krijgen met paniekaanvallen,
depressie, een burnout of ook wel, wanneer je partner jouw gebrek aan aandacht niet
langer kan verdragen en opstapt. Wanneer je zelf tijdig ingrijpt en je
dagindeling beter gaat beheersen voordat er een drama gebeurt, dan ben je
geconcentreerd, efficiënt en productief bezig. En vooral ook verantwoordelijk.
Voeding, lichaamsbeweging, slaap en
ontspanning zijn de vier gezondheidspijlers. Zijn er misschien dingen die je
kunt doen ter versterking van één of meerdere ervan? Denk daarbij bijvoorbeeld aan
niet te veel caffeïne overdag, of aan alcohol en slaapmiddelen in de avond. Wie
kent er niet het belang van lichaamsbeweging? Fitness is goed tegen de stress,
maar als HSP’er voel je mogelijk meer voor yoga, tai-chi of gewoon lekker
wandelen. Leer ontspannen, bijvoorbeeld door meditatie, muziek luisteren of een
instrument bespelen. Je zou ook een hobby kunnen nemen zoals schilderen,
tekenen, schrijven of fotograferen. En ten slotte: niets, maar dan ook niets is
zo belangrijk en effectief voor een (overprikkelde) HSP’er als goed en
voldoende slapen.
Ik hoop
dat je iets hebt aan deze tips, of dat je in ieder geval duidelijk is geworden
hoe belangrijk het is om goed voor jezelf te zorgen en te waken over voldoende
ont-spanning en tijd om je accu’s op te laden. Hou er als HSP’er rekening mee
dat je veel sneller overprikkeld raakt dan iemand met een gemiddelde
gevoeligheid. Het feit dat we onophoudelijk een enorme hoeveelheid
zintuigelijke waarnemingen –prikkels- te verwerken krijgen, heeft tot gevolg
dat onze ‘spons’ veel eerder vol zit en dat we daarom een naar verhouding
grotere behoefte hebben aan tijd en gelegenheid om de prikkels te verwerken en
onze accu op te laden.
En diegenen die denken dat ze niet kunnen tekenen of
schilderen, raad ik aan om de onderstaande korte youtube te bekijken. Je zult
zien dat echt iedereen kan schilderen en dat het op de eerste plaats gaat om
het proces, om de bezigheid op zich, om het beleven van vormen, kleuren en
materialen, en dat je echt geen beroemdheid hoeft te worden om plezier te
beleven aan dit soort bezigheden. De video gaat over schilderen, maar het
verhaaltje geldt natuurlijk net zo goed voor andere creatieve bezigheden zoals
een instrument bespelen, een verhaal schrijven, fotograferen...
mooi!
BeantwoordenVerwijderenDank! :)
BeantwoordenVerwijderenDeze reactie is verwijderd door de auteur.
BeantwoordenVerwijderen