Zoeken in deze blog

woensdag 5 november 2014

HSP, verliefdheid en stress

'Je weet toch wat ze zeggen, van een geluk bij een ongeluk?' begint Susana opgewonden. Ik krijg nauwelijks de kans haar te begroeten. 'Nou, dat klopt dus helemaal! Moet je horen: Ik verslaap me, race naar mijn werk, ben er bijna, maar geef geen voorrang op de rotonde en... ja hoor... aanrijding. Ik meteen in paniek en blijf als verstijfd zitten. Dan zie ik die jongen uit de andere auto stappen, lang, slank, knap... Nog meer paniek, je snapt. Hij kijkt boos, logisch ook, maar dan ziet hij mij en hij glimlacht...' Susana lacht, en ik wist al meteen wat er zou komen. 'Om een lang verhaal kort te maken, we gaan vanavond uit eten om erover te praten en het schadeformulier in te vullen. Leuk, intiem restaurantje, en zo. Hoe dan ook, ik bel om mijn afspraak voor vanavond af te zeggen.' 
Dit is het verhaal van Susana, en ik deel het hier omdat het een prachtige illustratie is van een onderzoek dat is uitgevoerd door de echtgenoot van Elaine Aron, een onderzoek waarbij hij op wetenschappelijke wijze wist aan te tonen dat HSP's sneller en makkelijker verliefd worden dan niet HSP's. 
Het betreft een onderzoek gedaan met studenten (bij de selectie speelde het geen rol of ze HSP waren of niet) op een wankele, schijnbaar gammele en smalle hangbrug over een diep ravijn. Aan de ene kant stond een man, aan de andere een vrouw; ze wisten niet van elkaar dat de ander er stond. De medewerkers aan het onderzoek stuurden de proefkonijnen de brug over en, ja hoor, in verhouding tot het totaal aantal gedane proeven werden de kandidaten vaak verliefd op elkaar. Het experiment was natuurlijk veel complexer, maar waar het Dr. Aron om ging, was dat hij wilde aantonen dat iemand die gestresst is, dat iemand met veel adrenaline in het bloed, sneller en makkelijker het hart verliest dan iemand die gewoon kalm en rustig is. 
Inderdaad, je hebt het goed gelezen: iemand die gestresst is wordt makkelijker verliefd dan iemand die er lekker ontspannen bij zit. En waarom is dit voor elke HSP een belangrijk gegeven? Simpelweg omdat HSP's sneller en makkelijker gestresst zijn! 
Susana had zich verslapen en haast zich naar haar werk. Ze is gestresst want ze wil niet te laat komen. Ze rijdt snel en let niet goed op; bij de rotonde geeft ze geen voorrang en heeft een aanrijding. Nóg meer stress, en niet zo'n beetje ook. De bestuurder van de andere auto, een lange, knappe jongen, (ook HSP, zoals ik later hoorde) was ook van streek door de aanrijding. 
Toegegeven, het voorbeeld van Susana en Javi is nogal extreem, en dat geldt net zo voor het experiment van de brug, maar wat een realiteit is, is dat HSP's snel overvoerd raken door een veelheid aan informatie, en wie overvoerd is, is gestresst. (Je weet natuurlijk dat HSP's sterk ontwikkelde zintuigen hebben die alles, maar dan ook alles in zich opzuigen zonder dat ze zich daarvan bewust zijn). 
Een hoogsensitief iemand raakt gemakkelijk uit evenwicht door dingen die de meeste mensen totaal onberoerd laten. Zo kun je als HSP al van streek raken in de wetenschap dat je een afspraak met iemand hebt, dat je bezoek krijgt, dat je naar een officiële instantie moet bellen, of wanneer je onverwacht een vervelende rekening krijgt (en ook wanneer je wel wist dat die rekening moest komen maar je er expres niet aan dacht), wanneer je eindelijk aan de beurt bent bij de kassa en ontdekt dat je je geld thuis hebt laten liggen, wanneer je je sleutels kwijt bent, als iemand iets tegen je zegt dat je als kritiek in de oren klinkt... enzovoort, enzovoort; op zich doodnormale dingen maar waardoor een HSP zich snel uit het lood geslagen voelt en nerveus wordt. En dat is stress. We kunnen dus wel stellen dat je als HSP eigenlijk voortdurend een groot risico loopt om verliefd te worden. 
En het is niet alleen stress die bij de HSP's voor een verhoogde kans op verliefd worden zorgt. Er is nog iets anders, namelijk, het feit dat de meeste hooggevoeligen een zwak zelfbeeld hebben. Ga maar na: iemand met een zwak zelfbeeld is voortdurend op zoek naar de goedkeuring van zijn omgeving. Ja, iedereen valt graag bij anderen in de smaak, maar voor een HSP met een gering gevoel van eigenwaarde is die behoefte nog veel sterker. 
Tellen we beide factoren, die van de verhoogde kans op stress aan de ene kant, en een zwak zelfbeeld aan de andere kant, bij elkaar op, dan is het wel duidelijk dat de HSP een grote kans loopt om zijn hart te verliezen aan de eerste de beste mens die zijn pad kruist en een aardig woordje tegen hem of haar zegt. En als dit aardige woordje ook nog eens vergezeld gaat van een glimlach en een complimentje (hoe onschuldig ook) dan is het gevoelige hart snel gesmolten... 

En verder?
Heb je dit soort momenten meegemaakt en daarbij ook je ideale partner ontmoet, dan kan ik je alleen maar gelukwensen en hoef je eigenlijk niet verder te lezen. Maar ben je daarentegen iemand die herhaaldelijk zijn hart verliest en die niet verder komt dan kortstondige relaties, of ben je iemand die nog al eens verliefd wordt op iemand die je liefde niet beantwoordt, dan heb je misschien wat aan de volgende overwegingen:  
  • Denk eens na over je ervaringen in het verleden, over de keren dat je verliefd werd, en probeer je te herinneren of je op die momenten dat Cupido's pijl je hart trof, om wat voor reden dan ook, gestresst was. 
  • Hou er rekening mee dat verreweg de meeste HSP's een zwak zelfbeeld hebben. Geldt dat ook voor jou? Kun je je momenten herinneren waarop je zo diep geraakt werd door een glimlach of een complimentje dat je daardoor op die persoon verliefd werd? 
  • Vraag je eens af of je gedrag beantwoordt aan het profiel van de zogenaamde pleaser; iemand die zijn eigen behoeften opoffert om het de ander altijd zo veel mogelijk naar de zin te maken. Is dat het geval, dan zou het wel eens kunnen zijn dat je verliefd werd op degene die je pleasde, en dat je jezelf, je eigen Ik, aan die ander hebt weggeschonken. In dat geval adviseer ik je dringend om te onderzoeken wat je eigen behoeften zijn, en die dan ook te eerbiedigen door, onder andere, grenzen te stellen en die te bewaken.

Verliefd zijn is heerlijk. Het is een zalig om op wolken te lopen en vlinders in je buik te voelen kriebelen. Ik wil je dat verrukelijke geluksgevoel absoluut niet ontnemen, stel je voor! Waar het me echter wel om gaat, is dat je je bewust bent van de valkuilen die je duur kunnen komen te staan. Het is immers heel goed mogelijk dat je, als HSP, extra kwetsbaar en naïef bent in vergelijking tot de meeste mensen, terwijl een hooggevoelige die in de kou komt te staan doorgaans ook veel meer zielepijn heeft en langer de tijd behoeft om verdriet te verwerken.