‘Negatieve relaties zijn die relaties welke in stand worden gehouden op basis van angst en verplichting, of die welke gebaseerd zijn op maatschappelijk aanzien en economisch belang. De gezonde relatie komt voort uit een combinatie van wederzijdse liefde, overtuiging, trouw en toewijding.’ Walter Riso
foto: Cristina Prades |
Je bent hooggevoelig en je hebt iemand leren kennen
die je leuk vindt. Je bent verliefd en je voelt je helemaal stralend gelukkig
met je nieuwe vriend of vriendin. Eigenlijk willen jullie niets liever dan dag
en nacht samen zijn. En als dat zo is, dan ligt samenwonen voor de hand. Ik wil
hier niet in gaan op de vraag of je als HSP’er nu juist wel of juist niet
gebaat bent met een hooggevoelige partner, want dat is weer een heel ander
verhaal en iets waarover ik al eerder schreef.
In dit artikel wil ik me beperken tot het signaleren
van een aantal valkuilen of, anders gezegd, rode vlaggen. HSP’er of niet,
iemand die verliefd is beziet de wereld en met name het object van zijn liefde
door een roze bril. Alles is even mooi, geweldig en fantastisch. En als je hooggevoelig bent dan is
het meer dan waarschijnlijk dat je, méér dan de minder gevoelige mens, dat
vermogen hebt om de kwaliteiten en de enorme (sluimerende) talenten van je
geliefde aan te voelen.
En als alles dan zo mooi, geweldig en fantastisch is,
en als je dan zo heel zeker weet dat deze man of vrouw de Ware, je tweelingziel,
is, hoe kan het dan toch dat de helft van alle relaties geen stand houdt en
eindigt in teleurstelling en vaak ook hele nare ruzie? Is het echt altijd
alleen maar de schuld van de ander, of ligt het misschien ook wel aan onszelf?
Zijn we wel helemaal eerlijk geweest? Hebben we wel goed gekeken? Liefde maakt
blind, en goed kijken (ook naar jezelf toe) wanneer je “blind” bent is niet
makkelijk. Veel HSP’ers hebben een zwak zelfbeeld. Als je van jezelf weet dat dit
zo is, dan is het niet ondenkbaar dat je hard je best doet om jezelf er van te
overtuigen dat je relatie “moet” lukken, dat het goed “moet” gaan. (‘Deze keer gaat het goed, deze keer ga ik er
écht mijn best voor doen.’)
Ik raad je
aan jezelf eens de volgende vragen te stellen:
- Zie ik het enorme potentieel van mijn geliefde,
en wil ik me volledig inzetten om hem/haar te helpen en tot steun te zijn?
- Werd ik verliefd op hem/haar omdat hij/zij
verliefd op míj was en ik me dankbaar voelde voor de aandacht?
- Voel ik me vooral aangetrokken tot een of twee
van zijn/haar belangrijke kwaliteiten (aanzien en geld, seks, gevoel voor
humor, intelligente, enzovoort) en sta ik niet stil bij wat ik echt nodig
heb om gelukkig te zijn, en wat ik niet ontvang? (emotionele
en/of materiële veiligheid, respect, vetrouwen en intimiteit, erkenning
van mijn kwaliteiten, genegenheid, enzovoort).
- Sta ik
vooral stil bij dingen die we met elkaar gemeen hebben en kijk ik niet
bewust naar onze verschillen?
- Weet ik diep in mijn hart dat dit niet echt de relatie is die ik wil en die goed voor me is, en neem ik dingen voor lief omdat ik het zo moeilijk vind om alleen te zijn?
Als je een van deze vragen met ja hebt beantwoord, zou het kunnen dat je op een valkuil of een
rode vlag bent gestoten. Eén rode vlag hoeft geen drama te zijn, maar wees op
je hoede. Kijk dan ook eens naar de volgende punten:
- Wanneer
mijn lief zijn/haar zin niet krijgt of wanneer het hem/haar tegen zit, weet
ik van te voren al dat er een woedeaanval komt en dat ik overal de schuld
van krijg.
- Mijn lief
neemt geen verantwoordelijkheid voor zijn/haar tegenslag maar wijt alles
aan het gedrag van anderen of aan uiterlijke omstandigheden.
- Mijn lief
houdt alle touwtjes graag zelf in handen en wil de baas zijn, ook over
mij. (Jaloezie!)
- Soms
vertoont mijn lief ronduit onvolwassen en onverantwoordelijk gedrag.
- Het komt
nog al eens voor dat mijn lief emotioneel onbereikbaar is.
- Het valt
me op dat mijn lief regelmatig terugverlangt naar een vorige relatie;
hij/zij geeft dat zelfs openlijk toe.
- Mijn lief
verwacht van mij dat ik zijn/haar treurige bestaan opvrolijk en zijn/haar problemen voor hem/haar
oplos.
- Mijn lief
is (nog) getrouwd met een ander en kan geen echte verbintenis met mij
aangaan.
- Mijn lief
heeft een verslaving of vertoont verslavingsgedrag (hoewel dit volgens
hem/haar geen enkel problem is).
- Het is
me opgevallen dat mijn lief in het contact met anderen wel eens niet
helemaal eerlijk en zuiver is (denk aan geldkwesties, dreigementen,
leugens en halve waarheden, manipulatie, enzovoort).
Heb je ook ten aanzien van dit rijtje één of een
aantal keren ja gezegd, dan zou ik echt nog maar eens goed nadenken alvorens
een definitieve stap in mijn relatie te zetten. En natuurlijk, hoe meer rode
vlaggen je hebt gevonden, hoe voorzichtiger ik je aanraad te zijn. Niemand is
volmaakt en niemand is altijd even evenwichtig en opgewekt. Als je af en toe
eens iets ziet aan het gedrag van je lief dat vraagtekens bij je oproept, dan
hoeft er niets aan de hand te zijn. Ik zeg alleen: let op, wees alert en kijk
of er sprake is van een patroon. Neem echt ruimschoots de tijd om iemand goed
te leren kennen, bij voorkeur ook in verschillende situaties en omstandigheden.
Je hebt in principe nog tijd genoeg om gezamenlijke verplichtigen aan te gaan.
En dan heb ik
nog een derde reeks van punten voor je, punten en kenmerken die specifiek
belangrijk zijn voor jou als hooggevoelige mens.
- Ik zie eerst altijd alleen maar de kwaliteiten
van iemand, zijn goede kanten. (Hou er rekening mee dat
iedereen –ook jij zelf!- een schaduwkant heeft. Altijd).
- Ik ben
zo iemand die altijd klaar staat om iedereen te helpen, en daarbij heb ik
de neiging mijzelf op de allerlaatste plaats te laten komen. (Ik heb
moeite met het (her)kennen en handhaven en bewaken van mijn eigen grenzen
en behoeften).
- Ik ben
ervan overtuigd dat alles met liefde en met geduld te regelen is. (Ja, in
veel gevallen is dat zo, maar er bestaan nu eenmaal destructieve relaties,
en het enige wat dat oplevert is ellende, verdriet en mogelijk ziekte).
- Als het
mis gaat heb ik met mezelf te doen. ‘De anderen begrijpen me niet en
niemand helpt mij.’ Je ziet jezelf als slachtoffer van de omstandigheden.
(Je bent geen slachtoffer. Je bent een vrij mens en je kunt altijd kiezen…
en daarmee zeg ik niet dat kiezen ook altijd even gemakkelijk zou zijn).
- Ik ga
ervan uit dat de ander wel zal veranderen. (Of, erger nog, dat jij de
ander zou kunnen veranderen. Dat gebeurt niet. Iemand verandert alleen als
hij dat bewust zelf wil; niet omdat jij
dat zo graag zou willen).
Lieve hooggevoelige lezers en lezeressen, ik ben niet
negatief, maar ik weet uit eigen ondervinding en op basis van mijn ervaring als
coach die veel met stellen werkt, dat er nu eenmaal relaties zijn die geen
toekomst hebben. En natuurlijk, elke relatie –ook de hele goede- heeft zo zijn
ups en downs en ook crises horen erbij. Het kan nu eenmaal niet altijd
rozengeur en maneschijn zijn. Crisismomenten zorgen ervoor dat we groeien als
mens, dat we leren en ons ontwikkelen. Sterker nog, om te leren en om als mens
te groeien kúnnen we niet zonder relaties, laten we dat vooral niet vergeten.
De alarmsignalen en rode vlaggen slaan dan ook niet op lastige situaties en
conflicten binnen de bestaande relatie, maar het gaat om diepere dingen, om
patronen in iemands gedrag die om verschillende redenen niet gezond zijn en die
een goede verhouding belemmeren.
Alarmsignalen en rode vlaggen gelden voor iedereen,
hooggevoelig of niet. Maar gezien de basiskenmerken van hooggevoeligheid,
bestaat er voor HSP’ers nu eenmaal een
groter risico om in ongezonde en destructieve relaties terecht te komen.
En wat is dan een gezonde relatie? Een gezonde relatie
is gebaseerd op wederzijdse liefde, op een diepe vriendschap en op respect. Op
wederzijdse steun. Op trouw en betrouwbaarheid. Op eerlijkheid. Alleen
wanneer deze pilaren aanwezig zijn, heb
je een stevige basis om aan een gezamenlijke toekomst te bouwen, om de volgende
stap (samenwonen, trouwen) te zetten.
Mocht je
twijfelen aan de “stevigheid” van je relatie, ga dan op onderzoek uit en zie zo
veel mogelijk informatie te pakken te krijgen om je inzicht te vergroten. Praat
met vrienden en familie. Of misschien heb je, door het lezen van de vragen, ontdekt
dat je eigen gedrag een problematisch kantje vertoont en is je daardoor
duidelijk geworden wat je eigen verantwoordelijkheid is in het mislukken van je
relaties. In dat geval is het aan jou zelf om stappen te
ondernemen. Er is gelukkig veel literatuur over dit soort onderwerpen, maar je
zou ook kunnen denken aan het inschakelen van de hulp van een coach.
Wij zijn allebei HSP en al 24 jaar samen.
BeantwoordenVerwijderenLinda, dat is fantastisch!!! Ik hoorde onlangs ook van een stel dat al 40 jaar samen was. Dit soort berichtjes maakt me zo BLIJ! Dank je voor het delen :)
BeantwoordenVerwijderen