Zoeken in deze blog

zondag 13 april 2014

De hooggevoelige mens in bed

Een paar dagen geleden ontving ik een artikel over de slaaphouding van stellen. Als stellen het bed delen en tijdens de slaap geen contact maken, elkaar niet aanraken, stond er, dan is er iets mis met de relatie. Dat kan best zo zijn voor stellen waarbinnen hooggevoeligheid geen thema is, maar voor ons HSP’ers ligt de zaak toch wel heel anders. Laten we maar eens gaan kijken... 


Zoals je inmiddels wel weet heeft een HSP’er sterk ontwikkelde zintuigen. Dat wil zeggen dat hij alles veel intenser beleeft dan iemand met een doorsnee gevoeligheid. Zo nemen zijn ogen niet alleen veel en veel meer details was, maar hoort hij ook meer en is zijn huid, zijn tastzin, vaak extreem snel geïrriteerd. Dit alles, en daarbij ook nog eens een heftig emotioneel beleven van alles wat er zoal op de hooggevoelige afkomt, kan tot gevolg hebben dat hij zich niet altijd even prettig en ontspannen voelt. En als we dan denken aan het moment waarop hij of zij het bed deelt met een partner, dan hebben we al snel te maken met een nog intensere combinatie van zowel het deel van de zintuigelijke prikkels enerzijds, en de emotionaliteit anderzijds. Je in deze situatie niet helemaal prettig en ontspannen voelen kan extra lastig zijn wanneer je partner niet hooggevoelig is en niet begrijpt dat jij niet reageert zoals hij of zij verwacht omdat hij zich eenvoudigweg niet kan voorstellen wat er bij jou allemaal gebeurt; immers, hij of zij beleeft de dingen veel 'simpeler', om het maar eens zo te zeggen. 
Uit de reacties op het op facebook geposte artikel blijkt duidelijk dat het merendeel van de HSP’ers een voorkeur heeft voor alleen slapen. Die voorkeur valt voor een groot deel te verklaren uit het feit dat onze zintuigen eigenlijk voortdurend op scherp staan. Wie het boek Hoogsensitieve Personen van Elaine Aron heeft gelezen herinnert zich vast nog wel die ingrijpende jeugdheinnering van haar, over dat moment in de nacht toen ze zich al slapend bewust werd van de geur van rook, waarop ze wakker werd en er inderdaad bleek dat er brand was. Dank zij haar 'waakzaamheid' kon het gezin aan de verbrandingsdood ontsnappen. Ik geef toe, het is een extreem voorbeeld, maar het zegt wel iets over onze manier van slapen. Niet alleen kost het ons nog al eens om de dag los te laten en in slaap te komen (gelukkig geldt dat niet voor elke HSP’er, maar het is wel een tendens) maar we blijven ons op een bepaalde laag altijd bewust van geuren, geluiden, van dat korreltje zand in bed of van een plooi in het laken... 
Veel HSP’ers vallen niet makkelijk in slaap. De dag blijf doorspoken, de vele indrukken, emoties en niet zelden ook eens de zorgen die in de toekomst worden geprojecteerd. En als we daarbij dan ook nog iemand naast ons hebben liggen die voor extra zintuigelijke input zorgt die we er op dat moment eigenlijk niet bij kunnen hebben, dan wordt inslapen extra moeilijk. En als ik in dit verband zintuigelijke input zeg, dan denk ik vooral aan schijnbaar onbelangrijke en nietszeggende dingetjes zoals het contact met een ander lichaam (op grond van een andere lichaamstemperatuur, van zijn gewicht, van ergens een haar die verschrikkelijk kan kriebelen...) de ademstroom van de ander in onze nek of in het gezicht, het ademhalingsritme van de ander dat verschilt van het onze of geluidjes die door die ander worden voortgebracht zoals bijvoorbeeld snurken of piepjes bij de nasale ademhaling. Zo kan het ook storen wanneer de ander veel beweegt tijdens de slaap, of hardop droomt. En nu ik dit schrijf denk ik ineens aan een partner die steevast heel vroeg wakker werd, het licht aan deed en ging lezen. Wanneer ik dan moed verzamelde en hem probeerde uit te leggen dat ik echt last had van het licht, het ritselende geluid van het omslaan van de pagina’s en zijn beweging van dat omslaan, dan kreeg ik liefdevol te horen: ‘Rustig maar liefje, er is niets. Ik lees alleen maar...’ Ja, duh! Toen wist ik nog niet dat ik hooggevoelig ben, en nu kan ik erom lachen, maar indertijd voelde ik me toch wel heel erg onbegrepen.
  
Het vrijen
En nu we het dan toch over slapen en het bed hebben, wil ik graag ook nog een paar dingetjes zeggen over een heel belangrijk onderwerp dat onder de HSP’ers niet zo heel vaak ter sprake komt: seks. Dat laatste is niet verwonderlijk, want het hebben van seks is iets heel intiems, en afgezien van het feit dat de meeste hooggevoeligen hun intimiteit angstvallig beschermen, is het minstens even waar dat velen zich voor dit soort dingen een beetje schamen.

We zijn allemaal verschillend en algemene regels zijn er niet, maar desondanks zijn er wel een aantal facetten die we als HSP’er op dit soort intieme momenten met elkaar gemeen hebben. Voor de meesten zijn dit niet alleen opwindende momenten, maar betreft het ook een diepe belevening. Dit houdt rechtstreeks verband met de extreme gevoeligheid van al onze zintuigen. Van velen hoor ik dat, wanneer de opwinding te heftig is, de huid zo gevoelig wordt dat de aanraking door een ander lichaam als ondraaglijk wordt ervaren; dat zelfs een streling pijn doet. Als je niet weet dat dit een gevolg kan zijn van je hooggevoeligheid, bestaat de mogelijkheid dat je de conclusie trekt dat je ernstige seksuele problemen hebt. Nu je dit wel weet, heb je niet alleen de mogelijkheid om het uit te leggen, maar zou je bovendien kunnen overwegen om het erotische voorspel aan te passen door er, bijvoorbeeld, wat meer tijd voor te nemen, de opwinding langzaam op te bouwen en misschien ook kleine pauzes in te lassen. Wees creatief.

Wat er daarnaast ook nog kan spelen is het feit dat je verzadigd kunt raken. Als je bedenkt dat de zintuigen van de HSP’er talloze details registreren die een ander volledig ontgaan, zul je begrijpen dat het kan gebeuren dat de intensiteit van het vrijen zo enorm kan zijn dat je er geen nieuwe prikkels bij kunt hebben en dat je blokkeert, en dat nog al eens op het meest ongewenste moment. Wanneer je dit uit eigen ervaring kent, weet je ongetwijfeld hoe waanzinnig frustrerend dit zowel voor jouzelf als voor je partner het kan zijn, maar ook in dit geval wil ik aandringen op een beperking van de zintuigelijke informatie van alles om je heen... Je kunt vast wel manieren verzinnen om iets aan het (felle) licht te doen, of aan geluiden (muziek), geuren (niet alleen lichaamsgeuren maar ook chemische geurtjes zoals deodorant, bodylotion of parfum), ik noem maar wat. Daarnaast is het ook van groot belang om het stressniveau in de gaten te houden, namelijk, hoe gestresster of vermoeider je bent, des te minder prikkels je zult kunnen verdragen.

Mochten deze problemen je bekend voorkomen en heb je een partner die niet hooggevoelig is, dan is het misschien een goed idee om te proberen het eens uit te leggen vanuit je beleving als hooggevoelige. Je zou kunnen overwegen om hem of haar dit artikel te laten lezen als je het moeilijk vindt om het zelf allemaal te vertellen. Probeer ook duidelijk te maken dat het iets is dat bij jou ligt, maar waar je wel sámen iets aan kunt doen.

Mocht je nog vragen hebben of zou je hierover en over andere mogelijke perikelen van het hooggevoelig zijn gecoacht willen worden, aarzel dan niet om contact op te nemen.

8 opmerkingen:

  1. wat een opluchting voor iemand van 21 dat er over wordt geschreven. de tips voor het beperken van zintuigelijke informatie ga ik zeke proberen toe te passen

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Kan een HSP'er ook friends with benefits (seks zonder gevoelens) zijn, of hangen gevoelens en seks te hard aan elkaar vast bij hsp?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. met heel veel moeite misschien, maar na proberen al snel ( binnen 2 weken ) tot de conclusie gekomen dat het veel te casual is als je zo verbonden bent met je gevoel.

      Verwijderen
  3. ik als 55 jarige...heb niks aan friends with benefits..ik heb die diepe verbintenis echt nodig..en vond ze zelden :-(

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik vond die diepe verbintenis helaas ook zelden als bijna-55-jarig, Inge.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik beleef voor eerst in mijn leven zeer intense gevoelens zo intens dat we zelfs moeten stoppen even, ik ken geen grenzen en mijn vriend wil liefdevol proberen de grenzen aan te geven ik treed helemaal uit bij vele aanrakingen van hem. Ook zijn de orka's es niet te tellen. Ben nu 52 en maak dit voor het eerst mee weet niet of ik nu help moet roepen of gewoon doorgaan. Functioneren daarnaast is erg moeilijk in dat geval wel help!

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Wat kan je er samen aan doen als de niet hsp er grote behoefte heeft aan seks en dat voor de hsp er door o.a. stress en vermoeidheid niet vaak mogelijk/ wenselijk is.

    BeantwoordenVerwijderen